بیماری های پوستی در پستانداران کوچک درست مثل سایر حیوانات خانگی از مشکلات رایج آن ها است و بخش زیادی از مراجعات به مراکز درمانی به این مسئله مربوط می شود. عمده این مشکلات پوستی ناشی از انگل های خارجی در خرگوش است و بنابراین پیشگیری و مدیریت آن ها ضروری به نظر می رسد. اما انگل های خارجی از کجا می آیند؟!
این سوال ممکن است ذهن شما را هم درگیر کرده باشد؛ به ویژه اگر جایگاه نگهداری و تغذیه خرگوش را اصولی و مطابق با توصیه دامپزشک تنظیم کرده اید. با این حال همچنان ریسک آلودگی با این عوامل موذی عفونی در پستانداران کوچک و به ویژه خرگوش وجود دارد.
در این مقاله می‌خوانید:
اهمیت تاریخچه و معاینه در مشکلات پوستی خرگوش
همه چیز در تشخیص و درمان از معاینه و اخذ تاریخچه دقیق شروع می شود. خود شما هم به عنوان سرپرست پت صداقت را در پیش بگیرید و اطلاعات کافی درباره نوع بستر، جایگاه نگهداری و تغذیه خرگوش را در اختیار دامپزشک قرار دهید.
کلینسین ها بخوانند!
در ارتباط با مشکلات پوستی خرگوش و همزمان با ویزیت، درباره نحوه نگهداری آن سوالات زیر را به یاد داشته باشید:
- سیستم نگهداری خرگوش چیست؟ در قفس نگهداری می‌شود؟ آزاد است؟ به محیط بیرون دسترسی دارد یا فقط در منزل نگهداری می‌شود؟
- خرگوش سابقه ابتلا به بیماری پوستی داشته است؟ چه مدت درگیر بیماری بوده است؟
- بیمار تحت درمان بوده است؟ روی موضع پوست از چه داروهایی استفاده شده است؟
تظاهرات بیماری های پوستی در خرگوش
تظاهرات بیماری های پوستی متغیر بوده و بسته به عامل و شدت آلودگی متفاوت است. خارش، ریزش مو، زخم، تراشه پوستی و ندول یا برآمدگی‌های سطحی از تظاهرات بیماری‌های انگلی خارجی در خرگوش هستند.
روش های تشخیص بیماری های پوستی در خرگوش
تشخیص بیماری‌های پوستی بر اساس حدس و گمان یا پاسخ به درمان اشتباه است. به محض این که با این تظاهرات روبرو شدید لازم است نمونه برداری تشخیصی آغاز شود. از آنجایی که مقیدسازی خرگوش با سگ و گربه متفاوت و گاه دشوار است ممکن است نمونه برداری نادیده گرفته شود.
- نمونه های فشاری: در بیمارانی که زخم‌های مرطوب سطحی دارند یکی از روش‌های نمونه برداری کارآمد اسمیر فشاری است.
- نمونه برداری با مسواک: با استفاده از مسواک می‌توان بخشی از شوره های پوستی و موهای روی موضع را برای تشخیص دقیق‌تر برداشت.
- خراش پوستی: از این روش برای تشخیص انگلهای خارجی و تخم آن‌ها که در سطح یا عمق زخم قرار دارند استفاده می‌شود. دقت شود که ضخامت پوست خرگوش کم بوده و نمونه برداری باید با احتیاط کامل انجام شود.
- تریکوگرام: در این روش شفت موها از نظر حضور هایف قارچ بررسی می شود.
- لامپ وود: روشی قدیمی و نه چندان دقیق برای بررسی بیماری‌های قارچی سطحی است.
مروی بر انگل های خارجی رایج در خرگوش
حتی اگر کامل‌ترین و بهترین بستر نگهداری خرگوش را تامین کنید باز هم احتمال آلودگی با انگلهای خارجی در خرگوش وجود دارد. در ادامه برخی از این انگل‌ها را به ترتیب اهمیت و شیوع در خرگوشها بررسی می‌کنیم:
آلودگی با جرب در خرگوش
یکی از شایع‌ترین انگلهای خارجی در خرگوش گونه‌های مختلف جرب است که عمده‌ترین عوارض آن التهاب گوش و لاله گوش است. البته سایر عوارض این انگل را ممکن است روی ناحیه صورت، گردن و دست و پاها هم ببینید. سارکوپتس از گونه‌های شایعی است که جنبه زئونوز هم دارد. بنابراین ممکن است در صورت آلودگی خرگوش عوارض مشابه یا محدودتر را روی پوست بدنتان مشاهده کنید.
یکی دیگر از انگلهای خارجی رایج خرگوش کیلتیلا است که عوارض پوستی خارش و شوره پوستی در ناحیه پشت گردن و بدن ایجاد می کند. تظاهر اصلی این جرب شوره پوستی است و جنبه زئونوز دارد. بنابراین به محض تایید بیماری روی بدن خرگوش باید جانب احتیاط را نسبت به ضدعفونی محیط و پیشگیری از انتقال جرب به انسان رعایت کنید.
آلودگی با کک در خرگوش ها
کک از انگلهای خارجی انواع حیوانات خانگی است. انتقال آن به خرگوشها به ویژه در منازلی که سگ و گربه به عنوان پت نگهداری می شوند رایج است. خرگوش ها با گونه‌های مختلفی از ککها آلوده می‌شوند. از آنجایی که چرخه زندگی و تکامل کک‌هایی که خرگوشها را درگیر میکنند به سطح هورمونی خرگوش وابسته است بنابراین بیشترین آلودگی را در خرگوش‌های آبستن و جوان‌تر می‌بینیم.
علائم بالینی آلودگی با کک متغیر است. در برخی ممکن است هیچ علائمی نبینیم و برخی ممکن است خارش را با ایجاد شوره پوستی و ریزش مو نشان دهند.
آلودگی با شپش در خرگوش
شپش‌ها کمتر خرگوش‌های اهلی را که به عنوان پت نگهداری می‌شوند آلوده میکنند. مهم ترین عارضه شپش‌ها در صورت تداوم آلودگی کم خونی است. علاوه بر شپش بالغ ممکن است تخم شپش هم در سطح موهای متراکم خرگوش دیده شود که در این صورت تزریق داروهای ضد انگل تا رفع کامل آلودگی ضروری خواهد بود.
آلودگی با کنه در خرگوش
خیلی از گونه‌های کنه از خرگوش تغذیه میکنند و عامل انتقال بسیاری از بیماری‌های عفونی به خرگوش هستند. پاپیلوماویروس از بیماری‌های ویروسی مهم خرگوش است که به واسطه کنه منتقل می‌شود. به محض این که کنه روی بدن خرگوش مشاهده شد باید با احتیاط کافی به صورت فیزیکی جدا شود. برخی از بیماری‌های باکتریایی نظیر ریکتزیا از طریق کنه منتقل می‌شوند. که جنبه زئونوز دارند و به عنوان بیماری مشترک شناخته می‌شوند.
درمان بیماری های انگلی در خرگوش
انگلهای خارجی اگرچه به ظاهر روی سطح بدن خرگوش قرار دارند اما میتوانند روی وضعیت عمومی بیمار یا به زبان ساده تر کیفیت زندگی آن اثر بگذارند. علاوه بر این که باید بیمار از نظر پاسخ به درمان به صورت دائمی پایش شود اهمیت ضدعفونی محیط و پاکسازی آن نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
دقت داشته باشید که اکثر محصولات ضدانگل موجود در بازار برای استفاده در خرگوش برچسب گذاری نشده‌اند؛ با این حال بر حسب تجربه می‌توان خیلی از این ترکیبات را در پستانداران کوچک نظیر خرگوش استفاده کرد.
چه انگل های خارجی بیشتر در سطح بدن خرگوش ها دیده می شود؟
کک، کنه، جرب و شپش از انگلهای خارجی شایع در خرگوشها هستند. ککها و کنهها از خون خرگوش تغذیه میکنند و میتوانند باعث خارش، ریزش مو و عفونت پوستی شوند. جربها انگلهایی هستند که در پوست خرگوش زندگی میکنند و باعث خارش شدید، ریزش مو و پوسته پوسته شدن پوست می شوند. شپش ها انگل هایی هستند که از مو و پوست خرگوش تغذیه میکنند و میتوانند باعث خارش و ریزش مو شوند.
آیا شپش خرگوش به انسان منتقل می شود؟
خیر، شپش خرگوش به انسان منتقل نمی شود. شپش ها انگل های اختصاصی هستند و فقط می توانند روی میزبان اصلی خود زنده بمانند. با این حال، اگر خرگوش آلوده به شپش باشد، انسان ممکن است دچار خارش شود. این خارش ناشی از آلرژی به مدفوع و بزاق شپش است.
دلیل خارش پوست خرگوش چیست؟
خارش پوستی خرگوش دلایل مختلفی دارد، اما مهم ترین عامل انگل های خارجی خرگوش است. سایر دلایل خارش پوستی خرگوش عبارتند از:
آلرژی
بیماری های پوستی
سوء تغذیه
اختلالات هورمونی
استرس
اگر خرگوش شما دچار خارش پوستی است، باید آن را نزد دامپزشک ببرید تا علت خارش مشخص شود.
خرگوشه من در قسمت لپ هاش یسری دونه های چسبیده به موهاش ک سبز رنگ هستن داره و وقتی دست میرنی به لپ هاش دون دونه
اینا چی هستن؟
با سلام.
با توجه به جیره مصرفی رایج که یونجه هست این موضوع می تونه تا حد زیادی به خوراک و محیط نگهداری مربوط باشه. با این حال تشخیص قطعی تنها با معاینه از نزدیک تحت نظر دامپزشک امکان پذیر است. موفق باشید.